Geschreven op 19 maart 2025
De 32-jarige Maarten heeft zich 10 jaar lang een ”wegwerpmedewerker” en ”bungelend parasietje in de samenleving” gevoeld. Dankzij jobcoach Nynke Zwaagstra werkt hij nu al een jaar als administratief medewerker bij de rechtbank in Zwolle. Zijn leven is meer op orde én hij voelt zich weer onderdeel van de maatschappij.
Nynke laat zien hoe je een onwaarschijnlijke match werkelijkheid maakt. Daarom is dit verhaal genomineerd voor de Jobcoach Award 2025.
Maarten is neurodivergent. Het is een slimme man. Hij heeft verschillende studies geprobeerd en diverse banen gehad, maar kon nergens echt z’n plek vinden. Zijn vader overleed en hij raakte door een samenloop van omstandigheden in een depressie van 10 jaar. Zijn leven was uitzichtloos en hij voelde zich waardeloos.
Nynke heeft jarenlange werkervaring in het sociaal domein. Ze is ambulant begeleider en jobcoach bij De Overstap. Het traject start op een uiterst kwetsbaar moment in Maartens’ leven. Hij dreigt zijn woning kwijt te raken. Nynke vertelt: ‘’Ik hielp Maarten vanuit het wijkteam. Het was vreselijk om te zien. Zijn huis werd ontruimd, hij had geen eten, niet de juiste zorg en gaten in zijn schoenen. Ik keek Maarten aan en vroeg hem: volgens mij wil jij allround een beetje gelukkiger geworden?’’
Maarten zat in de vrijwillige bewindvoering en zat daardoor ook mentaal vast. Maarten kijkt vol ongeloof terug op die periode:
‘’Op een gegeven moment liep ik rond op schoenen waar je doorheen kon kijken. En ik bleek gewoon spaargeld te hebben. Conclusie, ik wilde van de bewindvoering af. Ik had toen hier, in deze rechtbank, een hoorzitting om dat voor elkaar te krijgen. Toen dat rond was viel er zo’n grote last viel van m’n schouders.’’
Nynke begeleidde Maarten daarbij en heeft aan de rechter duidelijk gemaakt hoe belangrijk het voor hem is om eigen regie te hebben om verdere stappen in zijn leven te kunnen zetten.
Op dat moment volgt Nynke ook de Senioropleiding in combinatie met het Verkort Diplomeringstraject bij Combo Emonomy. Uniek aan onze opleiding én een essentieel onderdeel is de praktijkopdrach: het begeleiden van een klant naar werk volgens de Emonomy-methodiek. Juist op dat moment ontmoet ze Maarten en pakt ze haar professionele rol op en toont ze leiderschap.
Dat was niet makkelijk. Want Maarten had maar weinig vertrouwen in hulpverlening. Eerder hebben vier andere hulpverleners pogingen gedaan om Maarten verder te helpen, maar daarbij werd geen echte aansluiting gemaakt bij de behoeften van Maarten.
Maarten vertelt: ”Zij kwamen dan aanzetten met allemaal instanties, afkortingen en shit. Ik kreeg dan heel veel verplichtingen en dat werkt niet voor mij. Ik heb bijvoorbeeld ooit een cursus tot glazenwasser gedaan. Nu denk ik echt: ‘’Hoe verzin je het!?’’ Ik heb hoogtevrees. Daar stond ik dan; bovenaan die pokkenladder. Dat sloeg natuurlijk nergens op. Ik had daardoor in eerste instantie wel mijn twijfels als Nynke weer ergens mee kwam aanzetten.’’
Maar Nynke is doortastend en blijft staan. Een echte Emonomy-jobcoach, wat ons betreft. Ze laat zich niet afschrikken door zijn depressiviteit en weerstand. Beetje bij beetje groeit het vertrouwen en ze vraagt hem: ‘’Mag ik jou alsjeblieft helpen met het vinden van werk?’’ ‘’Nou oké, dat moet dan maar’’, zei hij.
Een week later zaten ze weer in de rechtbank, maar dan voor een sollicitatiegesprek. Nynke hoorde van een collega over de vacature. ‘’Ik heb heel gauw – nog voordat de vacature online kwam – alles wat ik mooi aan Maarten vind op papier gezet en een brief verstuurd. Maarten is geïnteresseerd in de maatschappij, hij is intelligent en hij is gemotiveerd. De volgende dag werd ik al gebeld. We mochten op gesprek komen!’’
”Toen we elkaar leerden kennen stelde Maarten zich voor. ”Hallo, ik ben Maarten; autist”. ”Hallo, ik ben Nynke; empaat’’, zei ik toen. Dat was onze start. Ik ben gek op zijn cynische humor, zijn integriteit, zijn verantwoordelijkheidsbesef.’’
‘’Mijn humor is inderdaad best cynisch. Een beetje duister soms. Niet iedereen kan daar mee omgaan. Nynke kan dat op waarde inschatten en heeft gezien dat ik hulp nodig heb.’’
Maar dat Nynke wist dat dit dé functie is voor Maarten is niet zomaar ontstaan. Dat vraagt het vermogen om iemand écht te zien. Daarom leer je tijdens onze opleidingen de diepte ingaan aan de hand van de Emonomy-methodiek. Ze gaat met Maarten in gesprek aan de hand van de vliegwielen. Zo wint ze zijn vertrouwen.
Vliegwiel voor de klant: het zoekprofiel
Een praktische tool waarmee je als jobcoach ontdekt wat voor iemand belangrijk is en absolute voorwaarden zijn voor het creëren van een duurzame match met een werkplek. Je ontdekt de wensen, verlangens, vaardigheden, manier van leren, persoonlijkheid, sociale achtergrond is en welke werksfeer het beste past.
De juiste vragen stellen is daarin ontzettend van belang. Want waar de reguliere jobcoach stopt, gaat de Emonomy-jobcoach door. Daarom leer je tijdens de opleiding werken met de vier niveaus van luisteren. Met deze methodiek word je alert op een onderbuikgevoel. Je leert tussen de regels door luisteren.
Vliegwiel voor de werkgever: de werkplekanalyse
Naast het uitwerken van het vliegwiel van je klant, doe je dit ook voor de werkgever. Ook hier maak je een analyse van de situatie. Door beide vliegwielen – het zoekprofiel en de baananalyse – op elkaar te leggen zie je waar de match is, maar ook waar nog verschillen zitten in behoeften. Dan is de vraag: Is dit overbrugbaar en zijn er mogelijkheden tot verdere ontwikkeling?
‘’De vliegwielen van Combo Emonomy hebben ervoor gezorgd dat ik Maarten echt beter leerde kennen. Er kwam informatie over het verleden naar boven. Dit maakte alles genuanceerder en zorgde ervoor dat ik hem beter begreep en kon helpen,’’ vertelt Nynke.
‘’Ik heb mezelf ook beter leren kennen,’’ vult Maarten aan. ‘’Het vliegwiel was voor mij ook echt een fijn middel. Er kwamen mooie herinneringen naar boven, bijvoorbeeld over mijn vader. Hij leeft helaas niet meer, maar wat was hij trots geweest om te zien dat ik hier nu werk.’’
‘’Ik ben geen ochtendmens. Dat is een gigantisch probleem voor mij. Nog steeds. Ik kom m’n bed niet uit. Het is niet dat ik gewoon geen zin heb, maar ik kom ’s avonds slecht in slaap. Zeg dat maar eens tijdens een sollicitatiegesprek. Het is als nieuwe medewerker lastig om daar je recht in op te eisen.
Ook ben ik niet sociaal. Ik hou niet van tussendoor ‘gezellig’ babbelen. Dat irriteert me mateloos. Of feestjes om te vieren dat iemand met pensioen gaat. Zo’n grote galmende ruimte. Drukte. Vreselijk. Dat had ik zelf niet durven aangeven tijdens mijn sollicitatie. Nynke als jobcoach kon dat netjes formuleren. En ze begrijpen het hier. Ik mag om 11.00 uur – of zelfs om 12.00 uur starten – en het is gewoon oké dat ik niet gezellig meedoe.’’
‘’Eigenlijk vonden ze wel dat hij eerder moest beginnen. Ik heb toen uitgelegd dat het echt een groot probleem is voor veel mensen. Dat het vaak voorkomt bij autisme. Waarom moet je hier al om 08.00 uur beginnen? In Spanje doen ze dat ook niet. Als jobcoach kun je daar het verschil in maken. Je kunt voorwaarden creëren voor je klant. We zijn vanaf het begin heel open en eerlijk geweest.’’
Een SOS, een DWD, Maarten neemt ons mee in zijn werk bij de Rechtbank. Hij is hier verantwoordelijk voor het digitaliseren van strafdossiers, met systemen die zo hun eigen afkortingen hebben. Hij heeft een eigen bureau en een eigen scanner. Het werk vraagt geduld, secuur werken en om kunnen gaan met pieken qua drukte.
In het verleden heeft Maarten verschillende baantjes gehad. Orders sorteren in een warenhuis, maaltijden bezorgen, of administratieve werkzaamheden vanuit huis. Maar bij deze baantjes voelde hij zich een nummer of te eenzaam. Terwijl Maarten zoveel potentie in zich heeft en dat durft hij nu ook zelf weer te zien.
‘’Mijn toegevoegde waarde wordt bij de Rechtbank echt gezien. Ik ben intelligent en heb een uniek perspectief. Ik kan verbanden leggen die anderen niet kunnen. Ik ben aanstuurbaar: geef me feedback en ik doe het beter. En als ik enthousiast ben, dan maak ik het nog leuker.’’
”We zijn elke keer weer trots als we hier samen door dit grote mooie gebouw lopen. Dat hebben we toch voor elkaar gekregen samen.”
Maarten is gevat, betrokken en soms een beetje een mopperkont. ”Ja, ik kan best mopperen. De mensen die mij beter kennen, weten dat dit eigenlijk positief is en dat ik juist betrokken ben. Ik zie altijd zaken die verbeterd kunnen worden. Mijn leidinggevenden luisteren naar de boodschap die eronder ligt.’’
Zijn leidinggevenden Hans en Maurice sluiten ook aan terwijl Maarten zijn werkplek laat zien. De onderlinge dynamiek is mooi om te zien. Er hangt een no-nonsense sfeer. Gelijkwaardig en vol respect.
Maarten bruist van de anekdotes over de werkvloer en weet situaties op eigen wijze, eerlijk en duidelijk, aan te pakken.
‘’Ik kwam laatst ergens en vroeg of er nog iets te scannen was. En iemand zei – met overduidelijk sarcasme – oh ja hoor, ik heb stapels hoog, terwijl zij aan een leeg bureau zat. Dus ik kreeg even een error. Toen zei ik: ‘’Hallo ik ben Maarten. Ik ben autist. Als ik een vraag stel, wil ik graag een antwoord op die vraag.’’ Sindsdien krijg ik direct en duidelijk antwoord.
Het was zo heerlijk dat we dat gewoon direct konden communiceren. Zonder dat er een manager, HR-collega of een vertrouwenspersoon bij moest komen en we onze harten moesten openen en al dat geneuzel. Klaar, het was opgelost.’’
Het is bewonderenswaardig voor de Rechtbank dat Maarten hier zo zichzelf mag zijn. De Rechtbank heeft het vermogen in huis om een medewerker de ruimte te geven en te waarderen op zijn potentieel.
‘’Ik had deze baan nooit gevonden zonder jobcoach, ik had niet durven solliciteren. Ik dacht dat je drie diploma’s nodig hebt om hier te mogen werken.’’
Maarten dacht van tevoren dat het er formeel en stoffig zou zijn. Maar de Rechtbank is niet wat het lijkt. Het afstandelijk beeld dat mensen kunnen hebben is er zeker niet. Er hangt een hele warme, collegiale sfeer. Ook hier speelt de jobcoach een belangrijk rol. Door het echte gesprek aan te gaan met de leidinggevende kom je erachter dat er veel mogelijk is en dat veel mensen welkom zijn.
‘’Toen je hier net was gestart en ik gesprekken voerden me Hans, je leidinggevende, waren we echt geraakt. Omdat je zó blij was. Je vertelde ”ik voel me eindelijk weer mens”.’’
Nynke kijkt Maarten aan: ‘’Deze baan heeft ervoor gezorgd dat je weer vrienden hebt, bent gaan reizen, voedzamer eet en kleding koopt. Werk is zo belangrijk in een mensenleven. Je hebt een plek, je doet weer mee.’’
‘’Ja, en ik kan van m’n salaris leven. Ik spaar uren op. IKB-budget. Dat is sexy joh! Ik krijg gewoon een paar duizend euro extra dit jaar. Ik krijg vakantiegeld. De CAO van de rijksoverheid is top.
Ik ben weer aan het groeien. Ik ben bezig met m’n rijbewijs. Ik ben in m’n vrije tijd videogames aan het ontwikkelen. Volgend jaar ga ik mezelf verkiesbaar stellen voor de gemeenteraad voor GroenLinks-PvdA. Ik durf me weer uit te spreken en ervan uit te gaan dat ik mee mag praten.’’
‘’Het werk dat hij nu doet is wel onder zijn niveau’’, vult Nynke aan. ‘’Het is wenselijk om zich op termijn verder te kunnen ontwikkelen, ook omdat hij politiek bij is. Bestuursrecht past hem goed.’’
Maarten vertelt: ‘’Het werk is inderdaad wel simpel. Ik pak een blaadje. Leg er een QR-code op. Scan het in en klaar. Maar ik vind het ook leerzaam. Ik zie veel documenten voorbijkomen, dus ik krijg af en toe inhoudelijk iets mee van de zaken en ik vind het leuk om verbanden te leggen en te herkennen.
Maarten brengt de Rechtbank als organisatie meer helderheid, zowel communicatief als in zijn functie. Maarten is een slimme man en is continue scherp op het verbeteren van de werkprocessen.
‘’Ik heb de taken ook wat kunnen uitbreiden. Ik mag archiveren. Ik heb ervoor gezorgd dat we dossiernummers mogen invoeren bij de postkamer.’’
Nynke kijkt Maarten aan: ‘’Deze groei en dit succes is echt een intrinsiek proces geweest van Maarten. Ik ben dankbaar dat ik daar omheen heb mogen fladderen, springen, hobbelen met al mijn kunnen. Maar jij hebt de ontwikkeling gemaakt. Ik ben heel trots op je!’’
Maarten wil vooral zijn vader trots maken. Dankzij Nynke en de Rechtbank is hij ook weer trots op zichzelf.
Wat ons betreft is dit pas het begin van al zijn potentie.
Het verhaal van Nynke, Maarten en de Rechtbank is een emonomy match optima forma. Daarom zijn ze genomineerd voor de Jobcoach Award 2025. Ook de verhalen van jobcoach Lara die voor Myrthe werk vond in een lunchroom, Wilma die Baolei hielp aan zijn droombaan bij een boerderij en Priscilla waardoor Silvio nu de mooiste bedrijfsvideo’s maakt, zijn échte emonomy matches.
Niet voor niets zijn deze vier genomineerd! De Combo-jury gaat deze trajecten scoren op 6 criteria en begin april maken we de winnaar bekend!
Naast de juryprijs reiken we ook de publieksprijs uit. Laat je stem horen voor jouw favoriet! Dat kan van 3 april t/m 8 april. De link volgt nadat alle verhalen zijn gedeeld. Volg ons op LinkedIn en meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Wil je ook groeien als professional en een krachtige methodiek in handen krijgen? Meld je aan voor een van onze opleidingen.
Jobcoachopleiding
Senior Professional
Verkort diplomeringstraject
In Amsterdam groeit de aandacht voor inclusief werken. In samenwerking met Sociaal Werkkoepel Amsterdam verzorgden wij voor vijftien werkbegeleiders uit hele verschillende sectoren een 5-daagse training.
Lara gelooft in de dromen van Myrthe en gaat altijd uit van wat wél kan. Daarom zijn ze genomineerd voor de Jobcoach Award 2025.
